Veel mensen die kampen met snurken of obstructieve slaapapneu (OSA) krijgen een Mandibulair Repositie Apparaat (MRA) voorgeschreven. Deze beugel, die ’s nachts wordt gedragen, schuift de onderkaak licht naar voren en voorkomt zo dat de luchtweg geblokkeerd raakt. Hoewel de MRA effectief is in het verminderen van snurken en apneus, is het belangrijk om ook stil te staan bij de mogelijke bijwerkingen.
Wat zegt de wetenschap over bijwerkingen van MRA-beugels?
Uit meerdere wetenschappelijke studies blijkt dat het gebruik van een MRA niet zonder risico is. Een Nederlandse studie met 318 patiënten laat zien dat ruim de helft (54,4%) van de gebruikers bijwerkingen ervaart. Klachten aan het kaakgewricht, ook wel temporomandibulaire disfunctie (TMD) genoemd, kwamen het meest voor (27%). Opvallend is dat bijna een kwart van de deelnemers (23,3%) stopte met de behandeling vanwege ongemakken of onvoldoende effect.
Daarnaast tonen langdurige studies aan dat MRA-gebruik structurele veranderingen in het gebit kan veroorzaken. Een meta-analyse van 21 studies bevestigt dat langdurig dragen van de beugel kan leiden tot vermindering van overjet (de horizontale afstand tussen boven- en ondertanden), veranderingen in de beet, en verschuiving van snijtanden. Hoe langer iemand de MRA gebruikt, hoe groter deze veranderingen blijken te zijn.
Milde maar blijvende effecten op kaak en gezicht
Hoewel veel veranderingen subtiel zijn, zijn ze in sommige gevallen blijvend. Een studie die patiënten drie jaar volgde, vond bijvoorbeeld milde maar meetbare veranderingen in de functie van het kaakgewricht en het gezichtsskelet. Radiologisch onderzoek liet geen ernstige afwijkingen zien, maar patiënten gaven wel aan verschil te merken in hun kauwfunctie of beet.
Technische complicaties en ongemakken
Behalve lichamelijke bijwerkingen, zijn er ook technische complicaties. Een vijfjarige studie toonde aan dat patiënten gemiddeld 2,5 keer per jaar terug moesten naar de tandarts of specialist voor onverwachte aanpassingen of reparaties aan de beugel. Veelvoorkomende problemen waren breuk van het apparaat of ongemak bij het dragen.
Conclusie: afwegen van baten en risico’s
De MRA-snurkbeugel is een bewezen effectieve therapie voor veel mensen met snurkproblemen of milde tot matige OSA. Toch is het belangrijk om bij het starten van deze behandeling bewust te zijn van de mogelijke bijwerkingen. Een goede voorlichting, nauwkeurige aanpassing van de beugel, en regelmatige controles bij een specialist zijn essentieel om klachten te voorkomen of tijdig te verhelpen.
Voor wie hinderlijke bijwerkingen ervaart of een alternatief zoekt, zijn er andere behandelopties zoals de SnörEx® snurkbeugel, die werkt volgens een ander principe (tongstabilisatie in plaats van kaakverplaatsing) en minder druk op kaakgewricht en tanden uitoefent. Laat je altijd goed informeren door een deskundige wat voor jouw situatie het beste past.